Koolmonoxidevergifitiging door CV-ketel

De Onderzoeksraad voor Veiligheid publiceerde in november 2015 een rapport over ongevallen met koolmonoxide. Geas Energiewacht meldt dat er jaarlijks naar schatting vijf tot tien dodelijke slachtoffers en enkele honderden gewonden vallen door blootstelling aan een verhoogde concentratie koolmonoxide. Maar dit aantal zou volgens de Onderzoeksraad voor Veiligheid ook zomaar drie tot vijf keer zo groot kunnen zijn. De Onderzoeksraad concludeert dat 46 procent van de ongevallen wordt veroorzaakt door een CV installatie.

Bij verbranding worden rookgassen geproduceerd en is er het gevaar dat een verhoogde concentratie koolmonoxide in een ruimte vrij kan komen. Koolmonoxide is een ‘sluipmoordenaar’. Het is een giftig gas dat mensen niet kunnen ruiken, zien of proeven. Aan het gebruik van verbrandingstoestellen (CV-ketels, geisers, kachels of haarden) kleven dus potentieel gevaren.

Oorzaken koolmonoxide ongevallen

Gevaarlijke situaties kunnen voorkomen als zowel het toestel als de rookgasafvoer tegelijkertijd niet goed functioneren. Koolmonoxide is altijd terug te leiden naar verkeerd aangelegde installaties – lees rookgasafvoeren. Elk verbrandingstoestel kent zijn eigen specifieke rookgasafvoer. Bij elk nieuw geinstalleerd toestel dient een nieuwe rookgasafvoer te worden geinstalleerd. Jaarlijks worden ongeveer 300.000 CV ketels verkocht, maar het geeft te denken dat het aantal rookgasafvoeren bij dit getal achterblijft.

In het onderzoek komt de Onderzoeksraad tot de conclusie dat 52 procent van de toestellen waarbij zich een koolmonoxide ongeval voordoet ouder dan 10 jaar is (gemeten over alle verbrandingstoestellen). Bijna de helft van de ongevallen (46 procent) gebeurt met een CV-installatie. Het zijn dus niet alléén de oude geisers of slecht onderhouden toestellen die te veel koolmonoxide zouden produceren. Bij het merendeel heeft onderhoud zich doorgaans beperkt tot het verbrandingstoestel en is niet de complete installatie als geheel gecontroleerd.

Koolmonoxidemelder plaatsen

In hetzelfde onderzoek komt de Onderzoeksraad tot de conclusie dat een koolmonoxidemelder plaatsen een effectief hulpmiddel kan zijn bij het detecteren van koolmonoxide. Tegelijkertijd blijkt dat 40 procent van de melders niet altijd even betrouwbaar zijn. Het nadeel van een melder is dat je een gevarenzone betreedt als je gaat kijken wat er aan de hand is op het moment dat een melder alarm slaat.

 

Rol van de overheid

Het is opvallend hoe de rijksoverheid met de koolmonoxide problematiek omgaat. Verkeersongevallen met dodelijke afloop of dodelijke ongevallen bij brand hebben de focus, energie en aandacht van de rijksoverheid. Voor het installeren van verbrandingstoestellen bestaat weinig wet- en regelgeving. Bovendien ziet de overheid er niet of nauwelijks op toe.

Stelsel van veiligheid van installaties vergeleken met Duitsland en Belgie
(Bron: Onderzoeksraad voor de Veiligheid)

Sterker, het is een ieder die daar zin in heeft toegestaan om verbrandingstoestellen te installeren. Dit draagt zéker niet bij aan veiligere installaties. Branche organisatie UNETO-VNI heeft dan ook voorstellen gedaan aan de betrokken ministers om te komen tot een zwaardere, uniforme erkenningsregeling. De branchevereniging wil daarbij met name kijken naar de vakbekwaamheidseisen en het toezicht op de naleving.

Goede installateur

Een goede installateur besteedt serieus aandacht aan rookgasafvoer. Ongeveer… of bijna… bestaat in de wereld van rookgasafvoer niet.

• Een goede installateur of installatiebedrijf brengt sowieso een nieuw rookgasafvoer aan bij het vervangen van een CV ketel; In de praktijk blijkt dat dit vaak wordt overgeslagen.
• Een goede installateur volgt de installatie-instructies van zowel de ketelfabrikant als de fabrikant van het rookgasafvoer.
• Een goed installatiebedrijf brengt een rookgasafvoer aan van één en hetzelfde materiaal; Omdat materialen op een verschillende manier uitzetten is een mix van materialen niet toegestaan.
• Een goede installateur installeert een rookgasafvoer van één en dezelfde fabrikant; verschillen in fabricageprocessen geven verschillen in diameters. Verschillende fabricaten zijn niet voor elkaar gemaakt.
• Een goede installateur installeert het nieuwe rookgasafvoer waterpas vanuit alle richtingen.
• Een goede installateur brengt beugels aan volgens de voorschriften van ROGAFA.
• Een goede installateur meet de brandstof/zuurstof verhouding volgens de instructies van de CV ketel fabrikant en stelt deze af.

 

Tips

Als u een CV ketel laat vervangen laat dit dan in ieder geval doen door een erkende installateur. Overweeg om een CV ketel aan te schaffen met ingebouwde melder, zoals Vaillant. Of indien u de voorkeur geeft aan een ander merk laat een CO-Stop van Elbes plaatsen. In beide gevallen wordt de CV-ketel gestopt mocht er koolonoxide vrijkomen. Vraag het installatiebedrijf een concentrisch rookgasafvoer te installeren.